بارداری دوره‌ای خاص، همراه با هیجان و انتظار شیرین است. اما همه‌گیری کووید در ماه‌های گذشته، این اوقات خوش را تحت تأثیر قرار داده و به نظر می‌رسد تا رسیدن به یک واکسن در دسترس، قابل قبول و با ایمنی پایدار، راهی نسبتا طولانی وجود داشته باشد. با همه اوصاف، زندگی در جریان است و ممکن است همه زوج‌هایی که تصمیم به بارداری دارند، نتوانند منتظر بمانند تا این بیماری به طور کامل از جهان ریشه‌کن شود. پس باید یاد بگیریم که با وجود این ویروس، چگونه زندگی معمول خود را داشته باشیم و برنامه‌های زندگی خود را با رعایت پروتکل های بهداشتی پیش ببریم. پس باید اطلاعاتی از بارداری و کووید داشته باشیم.

زوج‌هایی که تصمیم دارند برای بارداری اقدام کنند، باید پروتکل‌های بهداشتی مثل استفاده اصولی از ماسک، فاصله اجتماعی حداقل 2 متر، شستن دست‌ها حداقل به مدت 20 ثانیه و محدودیت رفت وآمد جدی‌تر رعایت کنند. همچنین کسانی‌که کودک زیر 10 سال دارند باید بیشتر احتیاط کنند، زیرا ابتلا به کووید در کودکان زیر 10 سال معمولا بدون علامت و یا با علائم خفیف می‌باشد و با توجه به احتمال انتقال کووید از افراد بدون علامت، توصیه می‌شود زمان بازی حضوری این کودکان با سایر کودکان محدود شود و اقداماتی برای محافظت از این کودکان هنگام بازی با سایر کودکان فراهم شود.

در بحث بارداری و زایمان در دوران شیوع کووید، سؤالاتی ممکن است مطرح باشد: آیا بارداری خطر ابتلا به کووید را افزایش می‌دهد؟ آیا کووید عوارض بارداری را افزایش می‌دهد؟ مراقبت های دوران بارداری در دوران شیوع کووید به چه صورت است؟ این ویروس چه تاثیراتی بر روش زایمان و شیردهی دارد؟ ….. در ادامه به صورت مختصر به برخی از سؤالات پاسخ می‌دهیم:

در بحث بارداری و زایمان در دوران شیوع کووید، سؤالاتی ممکن است مطرح باشد: آیا بارداری خطر ابتلا به کووید را افزایش می‌دهد؟ آیا کووید عوارض بارداری را افزایش می‌دهد؟ مراقبت های دوران بارداری در دوران شیوع کووید به چه صورت است؟ این ویروس چه تاثیراتی بر روش زایمان و شیردهی دارد؟ ….. در ادامه به صورت مختصر به برخی از سؤالات پاسخ می‌دهیم:

آیا بارداری خطر ابتلا به کووید را افزایش می‌دهد؟

با توجه به تحقیقات، به طور کلی بارداری و زایمان، خطر ابتلا به کووید را افزایش نمی‌دهد. اما به نظر می‌رسد روند بالینی بیماری را در مقایسه با افراد غیرباردار بدتر می‌کند. با این حال بیش از 90 درصد افراد آلوده، بدون نیاز به انجام زایمان، بهبود می‌یابند.

آیا ابتلا به کووید عوارض بارداری را افزایش می‌دهد؟

بله! به نظر می‌رسد ابتلا به کووید، عوارض بارداری را افزایش می‌دهد و در زنان آلوده، احتمال زایمان زودرس (قبل از 37 هفته) و سزارین افزایش می‌یابد که احتمالا به دلیل بیماری شدید مادر است.

آیا ویروس کرونا از جفت عبور می‌کند؟

هیچ شواهد محکمی از اینکه ویروس کووید می‌تواند از جفت عبور کرده و جنین را آلوده کند، وجود ندارد. با این حال، موارد اندکی از آلوده شدن بافت جفت یا رحم به ویروس گزارش شده است که می‌تواند به دلیل تست مثبت کاذب و یا آلوده شدن به ویروس بلافاصله بعد از زایمان باشد. بر اساس بررسی‌ها، نوزادان مبتلا به کووید، علائم خفیفی خواهند داشت.

برای کاهش خطر ابتلا به کووید، مراقبت‌های دوران بارداری و مراجعه به پزشک چگونه تغییر می‌کند؟

در بارداری‌های کم‌خطر (نه پرخطر) و بنا به صلاحدید پزشک می‌توان ویزیت‌های حضوری را کاهش داد و برخی ویزیت‌ها را به صورت تلفنی و یا ویدئویی انجام داد.

آیا در صورت ابتلای مادر به کووید، باید زایمان سزارین انجام شود؟

خیر! ابتلای مادر به کووید دلیل بر تغییر روش زایمان نیست و زایمان سزارین، عفونت نوزادی را کاهش نمی‌دهد.

در صورت ابتلای مادر، شیردهی مجاز است و تحت چه شرایطی باید انجام گیرد؟

خطر انتقال کووید با خوردن شیر مادر مشخص نیست؛ بر اساس برخی از تحقیقات، این ویروس در هیچ‌ کدام از نمونه‌های شیر مادران مبتلا به کووید یافت نشده، اما تحقیقات دیگر موارد مثبت کووید را در نمونه‌های شیر شناسایی کرده‌اند. به طور کلی این اتفاق نظر وجود دارد که شیردهی به دلیل مزایای بسیار شیرمادر باید انجام شود. در صورت ابتلای مادر به کووید، از آنجایی که شیر مادر منبع آنتی‌بادی‌ها و سایر عوامل ضدعفونی است، احتمالا نوزاد توسط شیر مادر در برابر ویروس، آنتی‌بادی دریافت خواهد کرد.

در مادرانی که کووید آنها تأیید شده، توصیه به ضدعفونی کردن دست و زدن ماسک در هنگام شیردهی است. اگر در مادرانی که مبتلا یا مشکوک به کووید هستند، برای رعایت احتیاط نوزادان از مادران جدا ‌شوند، مادران شیر خود را پمپاژ کرده و تا زمانی که بهبود یابند و یا تست کووید آنها منفی شود، شیر پمپاژ شده با رعایت مسائل بهداشتی توسط یک فرد دیگر به نوزاد داده می‌شود. در چنین مواردی، مادران باید قبل از پمپاژ شیر، از ماسک استفاده کنند و دست و پستان خود را کاملا با آب و صابون تمیز کنند. قطعات دستگاه شیردوشی نیز باید تمیز شود.

ملاحظات دیگری هم در زمینه بارداری و زایمان در دوران شیوع کووید مطرح است که به جهت اختصار، به آنها اشاره نشده است. اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که اقدام برای بارداری در این شرایط خاص، یک انتخاب شخصی است و باید افراد در زمینه باردار شدن براساس وضعیت سلامت خود و خطرات بالقوه و بالفعل موجود تصمیم بگیرند.

دکتر هدی تفضلی هرندی