استنباط والدین به خصوص مادران از بی‌اشتهایی کودک و قضاوت آنان همیشه یکسان نیست. بعضی از بی‌اشتهایی کودک شکایت دارند، در حالی که فرزندشان از رشد مناسبی بر خوردار است. گاهی مادران از مواد غذایی مانند بیسکوئیت، موز یا میوه‌های دیگر استفاده می‌کنند و بنابراین وقتی غذای اصلی کودک اماده می‌شود، کودک میل به خوردن ندارد. گاهی روش های نادرست والدین در زمان بی اشتهایی کودک عواقب بدی دارد. در زمان بی‌اشتهایی کودک، استفاده از روش‌های زیر اشتباه است:

• روش التماس: مادر ملتمسانه به کودک نگاه می کند و می گوید: این لقمه را به خاطر من بخور، این لقمه اخرا ست، بخور تا به بابا بگم چه بچه خوبی هستی.
• روش انحراف فکر : کودک را کنار تلویزیون می نشانند تا کارتون تماشا کنند و یا اطرافیان شکلک در می اورند تا او چند قاشق غذا بخورد.
• روش پاداش: اگه غذات رو بخوری می‌برمت پارک یا برات بستنی می‌خرم.روش تهدید کردن: اگر غذات رو نخوری تو رو دوست ندارم، همین طور ضعیف  و کوچک می‌مونی.روش اجباری: او را بغل می‌کند و با باز کرد دهان او، به زور به او غذا می‌دهد. اکثرا منجر به استفراغ می‌شود.روش‌های کودک سالاری: والدین هر ماده خوراکی را که بچه در خواست کند به او می‌دهند، حتی اگر ارزش غذایی نداشته باشد. زیرا آرزو دارند که او چیزی بخورد. حالا هرچه باشد مهم نیست.

توجه داشته باشید که به کودک فرصت لازم جهت فراگیری مهارت‌های جدید؛ مانند گرفتن قاشق یا فنجان داده شود. کودکان سنین 6 تا 7 ماهگی دوست دارند خودشان قاشق به دست گیرند. پس فرصت مناسب به آنها داده شو. در غیر این صورت خشمگین شده و اعتراض می‌کنند.

گاهی کودک عجله‌ای برای غذا خوردن ندارد؛ زیرا درک درستی از زمان ندارد و متاسفانه استنباط مادر این است که کودک اشتها ندارد و خوب غذا نمی‌خورد. در حالی که بازی کردن با غذا رفتار طبیعی کودک برای درک محیط دور و بر است.

عدم توجه به تاثیر وراثت، محیط، خلق‌وخو، نیازها و رفتار کودک کودکان با یکدیگر تفاوت دارند. پس به خصوصیات فردی انان توجه کنید. گاهی آنانی که آرام‌ترند بیشتر می‌خورند. یا در یک وعده کمتر از وعده دیگر. همیشه انتظار نداشته باشید ظرف غذایش را تمام کند. گفتن جملاتی مانند این: چرا بشقابت خالی نشده، این همه زحمت کشیدم برات غذا پختم، لب به غذا نزدی، سبب خدشه‌دار شدن روابط والدین و فرزند شده و هم بر روی روح و روان کودک اثر نامطلوب باقی خواهد گذاشت.

گاهی اشتهای کودکان هم مانند بزرگسالان نسبت به غذاهای مختلف یا وعده‌های غذا، متفاوت است. مثلا ممکن است نسبت به صرف صبحانه بی‌اشتها باشند به خصوص اگر شب زیاد شیر خورده باشند. گاهی به دلیل حمام یا فعالیت زیاد خواب‌الود شده و کمتر می‌خورند.

گاهی اوقات تلاش بیش از حد والدین برای برقراری نظم و انضباط در موقع غذا خوردن یا رفتار صحیح داشتن سر سفره غذا، برای کودکی که دوست دارد با غذایش بازی کند منجر به ایجاد تنفر از غذا خوردن می‌شود.

گاهی اضطراب زیاد مادر به دلیل فشار ناشی از کار، عجله برای رفتن به سرکار، مشغله فراوان یا احساس گناه به واسطه این که مادر خوبی نیست سبب می‌شود برای غذا خوردن کودک تلاش و وسواس بیش از حد داشته باشد تا بتواند حس مادر بودن را که تصور می کند کامل نیست در خود ایجاد کند.

علاوه بر موارد بالا، عوامل دیگری نظیر اصرار به جدا کردن کودک از بازی که دوست دارد، تا مجبور شود غذا بخورد، عدم محبت کافی و به موقع والدین، اختلافات پدر و مادر باهم، ابراز نظر بقیه اعضای خانواده که فلان غذا را دوست ندارند می تواند بر اشتها و غذا خوردن کودک اثر گذاشته و باعث مقاومت او در نخوردن غذا بشود.

پس تلاش کنید تا غذا خوردن برای کودک یک تجربه شیرین و دلچسب و برای مادر سبب آرامش خیال و انگیزه بیشتر برای تهیه غذاهای متنوع و مناسب باشد.

اگر شیر خواران 6 تا 12 ماهه دچار افت یا ایست وزن شدند چه باید کرد؟

حتما کودک تحت نظر پزشک اطفال باشد.

1. به هر وعده اصلی غذای کودک (صبخانه، ناهار و شام) حدود یک تا دو قاشق مرباخوری روغن مایع یا کره اب شده اضافه کنید.
2. جوانه ماش یا گندم یا پودر این جوانه‌ها را به سوپ کودک اضافه کنید.
3. یک قاشق غذاخوری ارد، گندم یا برنج را در یک قاشق غذاخوری کره تفت بدهید، نصف لیوان شیر به آن اضافه کنید وبه هم بزنید. سپس به سوپ کودک اضافه کنید.

4. اگر کودک صبح‌ها زرده تخم مرغ پخته شده را نمی‌خورد، آن را با کمی کره یا شیر خودتان یا اب مرغ مخلوط و نرم کنید یا با پشت قاشق نرم کرده و در سوپ ویا پوره بریزید.

5. حدود 11 ماهگی می‌توانید کمی خامه پاستوریزه به سوپ کودک اضافه کنید.

6. اگر وزن کودک کم است، اضافه کردن حبوبات به غذای او را به تعویق بیندازید. (بعد از 10 ماهگی) چون حبوبات حجم زیادی دارند و سریع او را سیر می‌کند.

7. کته‌ای که برای کودک درست می‌کنید به جای پختن برنج در آب، آن را در آب مرغ یا آب گوشت بپزید.

8. سعی کنید برای تهیه سوپ از گوشت با استخوان؛ مانند ماهیچه گوسفند یا ران مرغ استفاده کنید تا املاح و چربی بیشتری به بدن کودک برسد.

9. دادن آبمیوه به مقدار زیاد یا شیرینی قبل از غذا، سبب کم شدن اشتهای کودک و کندی رشد او می‌شود، پس آن‌ها را با حجم کم و به عنوان میان وعده به کودک بدهید.

اگر شرایط رشد کودک بهتر نشد حتما با پزشک اطفال مشورت کنید. شاید لازم باشد شیر کمکی را هم به برنامه غذایی کودک اضافه کنید.

بر گرفته از کتاب “راهی به سوی تغذیه و رشد بهتر کودک”