میدانیم که پدر نقش مهم در تنظیم احساسات و عواطف کودک دارد. جرأت، قدرت تصمیمگیری و جسارت را پدران به کودکان خود میآموزند. پس نقش پدر بعد از تولد نوزاد پررنگ است.
در ماههای اول تولد کودک، مدیریت رشد کودک به عهده مادر است و پدر نقش پشتیبان را دارد.
تغذیه روح و روان و جسم کودک از طریق مادرصورت میگیرد.
پدران عزیز، مادران را حمایت کنید و پشتیبان شان باشید. با کلام دلنشین قدردان این کار بزرگ باشید و کارهایی را که میتوانید از دوششان بردارید و به آنها کمک کنید.
بدانید مادران به دلیل ترشح هورمون پرولاکتین در ماههای بعد از تولد نوزاد، تمام حواسشان معطوف به کودک است، پس اگر کمی رابطهی دونفرهی قبلی شما کمرنگ شد نگران نباشید. این امر گذراست.
طبیعی است که بعضی وقتها مادران از اینکه درفعالیتهای گذشتهتان تغییری ایجاد نشده است، تعجب میکنند. پس شناخت این دوران، تغییراتش و پذیرش آن برای هردوی شما لازم است.
زندگی همسر شما دچار تغییر بسیار بزرگی شده است، برای پذیرفتن این نقش جدید (مادرشدن) به او کمک کنید. همراهی شما در این دوران بیشتر از هر موقع دیگری اهمیت دارد.
بعد از زایمان تغییراتی در همسر شما به وجود میآید که آگاهی از آن به شما کمک میکند رابطهی خود را به خوبی حفظ کرده و از همسر و فرزندتان مراقبت کنید.
حمایت از مادر
نکاتی درمورد تغییرات جسمی مادر:
زنان بعد از زایمان حدود 500 تا 1000 سی سی خون از دست میدهند (مقدار آن بستگی به نوع زایمان دارد) و این امر باعث احساس خستگی و ضعف جسمانی مادر در روزهای اول میگردد. 7 تا 10 روز بعد از تولد کودک خونریزیها ادامه دارد و سپس آرام آرام دستگاه تناسلی به حالت اولیه خود بر میگردد و خونریزیها متوقف میشود.
البته باید در نظر داشت در زایمان به روش سزارین با توجه به این که جراحی بزرگ تلقی میشود، مادر میتواند با عوراضی هم چون درد شکم، نفخ دستگاه گوارش و عوارش ناشی از برش سزارین مثل عفونت مواجه شود.
از طرف دیگر 9 ماه آرام آرام رحم بزرگ شده تا جنین داخل آن رشد کند. بعد از تولد، نوزاد و ضمائم آن که شامل جفت و کیسه آمنیوتیک است از رحم خارج میگردند ولی هنوز اندازه رحم به اندازه اولیه برنگشته است. پس بدانید :
1: دوره نقاهت مادر طولانی است به خصوص اول مادران باید بیشتر به حالت نشسته و خوابیده باشند. راه رفتن برای کاهش عوارض بعد از زایمان ضروری است؛ ولی باید کوتاه مدت باشد.
2 : در صورت بروز علائم عفونت خونریزی و درد شدید به خصوص پاها حتماً با پزشک ماما یا مراکز درمانی مشورت کنید و با توجه به این شرایط از مادران ترجیح بدهند افرادی در کنارشان باشد که با آنها راحتتر هستند نسبت به حریم شخصی همسرتان در این دوره حساس باشید.
پس با حفظ احترام به همه نزدیکان که مایل به دیدن مادر و کودک هستند روند رفتوآمدها و دید و بازدیدها را با توجه به شرایط و نیاز به همسرتان را کنترل کنید. بدانید که کودکتان نیاز به محیطی آرام دارد و محیط آرام در دامن مادر آرام فراهم میشود.
3: با توجه به نیاز کودک و عدم تنظیم خواب شبانهاش، همسرتان را تشویق کنید که همزمان با خواب کودک استراحت کند.
4: مشکلاتی که در زمان حاملگی وجود داشته است مثل ورم درد مفصلها و … بلافاصله بعد از تولد نوزاد از بین نمیرود ممکن است رفع آنها ماه ها طول بکشد. بدن زن بعد از زایمان به طور سریع به حالت اولیه بر نمیگردد. انتظار میرود نه ماه و حتی نزدیک یک سال زمان لازم باشد تا بدن به حالت و اندازه اولیه برگردد. صبور باشید، دلگرمیها و حمایت شما در مورد این موضوع برای همسرتان بسیار مهم است.
5: سرعت بهبود و دورهی نقاهت در مادرانی که با شیر خود کودکشان را تغذیه میکنند افزایش مییابد.
6: جمع شدن و برگشت رحم به اندازه ی طبیعی، در مادرانی که به نوزادشان شیر میدهند، سریعتر صورت میگیرد .
7:برگشت سریع رحم به حالت طبیعی و دیرتر شروع شدن عادت ماهانه به دلیل تداوم شیردهی، باعث جلوگیری از کمخونی مادر میشود.
8: تماسهای مکرر کودک با بدن مادر در جریان شیردهی، موجب احساس آرامش مادر شده و رضایت حاصل از این تماس، به خصوص در مادران سزارین شده، سبب بهتر شدن وضعیت روحی و عاطفی مادر میگردد.
9: به دلیل ترشح هورمونی خاص در بدن مادرانی که به فرزندانشان شیر میدهند، اینگونه مادران از امنیت خاطر و شادابی بیشتری برخوردار بوده و کمتر افسرده میشوند.
اندوه بعد از زایمان
شاید شما هم شنیده باشید که بعضی از خانمها بعد از زایمان ممکن است دچار افسردگی شوند؛ ولی بدانید که اکثر مادران دچار تغییرات خلقوخو میشوند که به آن اندوه بعد از زایمان میگویند .
اندوه بعد از زایمان (غم مادر شدن)، نوسان شدید خلقوخو است که ممکن است هفته اول بعد از زایمان از روز ۳ تا ۵ توسط مادر تجربه شود. حدود ۷۰ درصد از خانمها اندازه بعد از زایمان را تجربه میکنند. این دوره ممکن است از چند روز تا چند هفته طول بکشد.
اندوه بعد از زایمان به دلایل مختلفی به وجود میآید، مانند ضعف جسمانی، تغییرات عمده هورمونی و حتی عدم رضایت از روند زایمان. ممکن است در مادر این حس ایجاد شود که آمادگی این همه ضعف و خستگی ندارد و نمیتواند قدرت از دست رفته خود را دوباره بدست آورد یا اینکه در صورتی که قبل از زایمان از بچهداری داشته با چیزی که اکنون تجربه میکند، متفاوت باشد و این خود ممکن است موجب سردرگمی او شود .
علائم این اندوه را ممکن است به این صورت ببینید که مادر خیلی احساساتی شده و بدون هیچ دلیلی گریه میکند. بعضی مادرها عصبی و مضطرب میشوند و ممکن است در مورد هر مسئلهای نگران شوند و اغلب در خوابیدن مشکل دارند، تعدادی ممکن است فکر کنند کلاً حالشان خوب نیست و بینهایت خسته هستند .
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان یک اختلال رفتاری است که خیلی جدیتر از اندوه پس از زایمان است. اگر ناراحتی مادر و تنگی خلق او بیش از دو هفته طول بکشد، افسردگی پس از زایمان نامیده میشود. گاهی اوقات این افسردگی تا یک سال بعد از زایمان طول میکشد. ۱۰ تا ۲۰ درصد مادران دچار این مشکل میشوند .
توجه داشته باشیم برای هر مادری طبیعی است که گاهی چه از نظر احساسی و چه از نظر جسمی خسته باشد؛ ولی اگر احساس کردید که این تغییرات رفتاری فیزیکی و فکری مثل غم، وسواس،کم اشتهایی، بیخوابی، توجه بیش از حد به کودک یا حتی عدم توجه به کودک مدت طولانی ادامه داشت، این علایم را جدی بگیرید و از مشورت با یک متخصص دریغ نکنید.